//-->

ATATÜRK VE TÜRK DÜNYASI

XVIII-XIX Y.Y. Kazak Hanlığı

 

17. asrın sonu ve 18. asrın başında Kazak Hanlığı iç ve dış sebeplerden dolayı zayıfladı. Kazak hanları arasındaki taht mücadeleleri, her yüzdeki sultanların serbest Hanlık kurmaya çalışması, birlik, beraberlik kavramının ortadan kaldırılması, bütünlüğün bozulması, parçalanması halkı ekonomik ve manevi yönden çöküntüye uğrattı. Askeri kuvvetler yok olmaya yüz tuttu. Bundan önce de Oyrat-Conğar'lar ile Kazak'lar arasında üç büyük savaş meydana gelmiştir. Rus ve Çinli'lerin destekleriyle Conğar'lar daima Kazak'lara saldırmaya başladılar. 1698, 1711, 1712, 1714, 1718, 1723, 1725, 1729 yıllarında Conğar Kazak büyük savaşları olmuştur. Bunun yanında, bir taraftan Kokan Beyleri de sıkıntı yaratıyorlardı. Buhara ve Hive Hanları Kazak'ları köle etmeye çalışmışlar, Çinliler ise Coğarlara yardım etmişler, Rus'lar bu durumdan istifade ederek Kazak topraklarına kendi kalelerini inşa etmeye başladılar. Kazak askeri kuvveti Conğar askerlerinden eksik değildi. Her Yüz hanları kendi hanlıklarını korudular. Mesela, Ulu Yüz savaştığı esnada öteki Yüz hanları savaşa katılmadılar. Bu durumu iyice kullanan Conğar'lar Kazak Hanlarıyla teker teker savaşma şansına sahip oldular. Kazak Hanlıkları birleşmek yerine teker teker Rus'lara sığındılar. Kazak bozkırı boşalmağa başladı ve Kazak halkı nüfusunun yarısını kaybetti. Hak "Aktaban şuburundu'ya" (baskın, sürgün manasında) uğradılar. Bu asırlar Kazak'lar için acı sonuçlar getirmiştir. 1731'de Küçük Yüz, 1734'te Orta Yüz, 1728'de Ulu Yüz Hanlıkları Rus hakimiyetine geçtiler. Kokan Beki Alim (1801-1809) Ulu Yüz Hanlığını işgal etmiş, sonuçta 1822'de Orta Yüz, 1824'te Rusya tarafından ortadan kaldırıldı. Böylece 13. asırda kurulan Ak Orda ulusunun devamı olan, 1456'da tekrar meydana gelen Kazak Hanlığı 19. asırlarda son buldu
Bugün 1 ziyaretçi (1 klik) kişi burdaydı!
Bu web sitesi ücretsiz olarak Bedava-Sitem.com ile oluşturulmuştur. Siz de kendi web sitenizi kurmak ister misiniz?
Ücretsiz kaydol